မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ကမ္ဘာပေါ်က ရှိသမျှအပင်များရဲ့ မျိုးစေ့တွေကို ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ ကမ္ဘာ့အရေးအကြီးဆုံးနေရာ

ယနေ့ ကမ္ဘာကြီးဟာ သဘာဝဘေးဒဏ်များကြောင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲကာ တဖြည်းဖြည်း ပျက်စီးစပြုလာနေပါပြီ။ တကယ်လို့များ တချို့ဒေသတွေမှာ သဘာဝကပ် ဘေးအန္တရာယ်ဆိုးတွေကျတဲ့အခါ ၊ ဒါမှမဟုတ် နျူကလီးယားစစ်ပွဲတွေဖြစ်ပွားတဲ့အခါ အဲဒီဒေသမှာရှိတဲ့ အပင်တွေလည်း မျိုးတုန်းပျောက်ကွယ်သွားနိုင်ပါတယ်။

အဲဒီလို အပင်တွေ ပျောက်ကွယ်မျိုးတုန်းမယ့် အန္တရာယ်ကို ပြန်လည်အစားထိုးနိုင်ဖို့ ဒီအစီအစဉ်ကို ဖန်တီးခဲ့ကြတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကတော့ ဒီအဆောက်အဦးကို ကမ္ဘာမှာ အရေးအကြီးဆုံးနေရာတစ်နေရာလို့ ဆိုကြပါတယ်။

မြောက်ဝန်ရိုးစွန်း အာတိတ်ဒေသနဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံရဲ့အကြီးဆုံးကျွန်း Spitisbergen က တောင်က တောင်တစ်လုံးအောက် အတွင်းဘက်မှာ ကြီးမားရှည်လျားတဲ့ ဂိုထောင်ကြီး တစ်လုံးရှိပါတယ်။ ။ မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းရဲ့ မိုင်၈၁ဝအကွာ အာတိတ်ဒေသမှာ မှာတည်ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအဆောက်အဦးကြီးအတွင်းမှာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်က ရှိသမျှအပင်တိုင်းရဲ့ မျိုးစေ့တွေကို ထိန်းသိမ်းထားပါတယ်။ နောင်မမြင်နိုင် တဲ့အနာဂါတ်မှာ အပင်တွေကို ပြန်လည်အစားထိုးစိုက်ပျိုးနိုင်ဖို့ ဒီလိုထိန်းသိမ်းထားတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဒီမျိုးစေ့ဘဏ်ကို Svalbard Global Seed Vault လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဂိုထောင်ရဲ့ အရှည်က ၄၂၇ ပေ ရှည်ပြီး မျိုးစေ့ပုံစံပေါင်း ၉၈၃၃၁၆ ခန့်သိုလှောင်သိမ်းဆည်းထားခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုထိန်းသိမ်းတဲ့နေရာမှာ အပူချိန် ၁၈ ဒီဂရီ အောက်မှာ ဒီဇိုင်းထုတ်ထားတဲ့အကာတွေ နည်းပညာတွေနဲ့ ထိန်းသိမ်းထားတာကြောင့် နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာအထိ ကြာရှည်ခံနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဒီဂိုထောင်မှာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတိုင်းက အပင်ပုံစံတွေကို လက်ခံနေပါတယ်။ ဒီအပင်ပုံစံတွေထဲမှာ နိုင်ငံပေါင်းစုံကအပင်မျိုးစေ့တွေရှိသလို မြန်မာနိုင်ငံကမျိုးစေ့တွေ လည်း ရှိပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားက အပ်နှံထားတဲ့မျိုးစေ့တွေတောင်ပါဝင်ပါတယ်။ အပင်ပုံစံတွေကို သေတ္တာတွေနဲ့ အကန့်အလိုက်ခွဲထားပါတယ်။ ဒီအပင်မျိုးစေ့တွေကို စစ်ပွဲတွေကြောင့် ပျက်စီးသွားခဲ့တဲ့ ဆီးရီးယားနိုင်ငံ Aleppoမြို့အနီးမှာ ပထမဆုံး အသုံးချသွားမယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဒီအစီအစဉ်ကို နော်ဝေနိုင်ငံနဲ့အကူအညီနဲ့ Crop Trust အဖွဲ့အစည်းကစတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး Svalbard Global Seed Vault ကို၂၀ဝ၈ ခုနှစ်မှာတည်းက စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆောက်အဦးကြီးအတွက် ကုန်ကျစရိတ်ကတော့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉သန်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဂိုထောင်ကို အမြဲလိုလိုသော့ခတ်ထားလေ့ရှိပြီး လူအနည်းငယ်ပဲ ဒီဂိုထောင်ထဲကို ဝင်ခွင့်ရှိပါတယ်။

ရေခဲနေတဲ့ ဒီအဆောက်အဦးရှိရာဒေသမှာ မနှစ်ကတုန်းက အပူချိန်အလွန်မြင့်တက်လာတဲ့အတွက် ရေခဲတွေအရေပျော်ကာ အဆောက်အဦး ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲကို ရေတွေဝင်ခဲ့ပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့် အဆောက်အဦးဘေးမှာ မြောင်းတွေဖောက်လိုက်ပြီး ရေမစိမ့်နိုင်တဲ့ နံရံအသစ်တွေကိုပါ တပ်ဆင်လိုက်တဲ့အတွက် အဆောက်အဦးဟာ ပိုမိုခိုင်ခံ့ခဲ့ပါပြီ။