ရေးသားသူ – ကိုသက်နိုင်ဦး (မုံရွာတက္ကသိုလ်)
ပရီတိုးရီးယား (Pretoria) ဆိုတာ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း Apies မြစ်ကမ်းပေါ်မှာရှိတဲ့ မြို့လေးတစ်မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ စတုရန်းမိုင် ၂၆၅ ကျယ်ဝန်းပြီး လူဦးရေ ၈သိန်းခန့်နေထိုင်တဲ့ မြို့ပါ။ Pretoria ဆိုတဲ့မြို့ရဲ့အမည်ကိုတော့ Voortrekker လူမျိုးတို့ရဲ့ခေါင်းဆောင် သူရဲ့ကောင်း Andries Pretorius ကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ ပေးထားခြင်းဖြစ်ပေမယ့် ဒီမြို့ကိုအများစုခေါ်ကြတဲ့နာမည်က Jacaranda City စိန်ပန်းပြာမြို့ ဖြစ်ပါတယ်။
အောက်တိုဘာလ နှင့် နိုဝင်ဘာလ ရောက်ရင် တောင်အာဖရိက နိုင်ငံရှိ Pretoria မြို့လေးဟာ ခရမ်းပြာရောင် အခင်းကြီးအဖြစ်ပြောင်းလဲသွားတော့တယ်၊ ဘာဖြစ်လို့ လည်း ဆိုတော့ မြို့ပေါ်ရှိ စိန်ပန်းအပြာတွေ တပြိုင်နက် ပွင့်ကြလို့ဖြစ်တယ်။ လမ်းဘေး ဝဲယာ ဥယျာဉ် ပန်းခြံ ကုန်ကုန်ပြောရရင် တမြို့လုံး စိန်ပန်းအပြာတွေသာစိုက်ထားကြတယ်။
ကြွေကျနေတဲ့ ပန်းပြာပြာတွေက အပြာရောင် ကတ္တီပါ အခင်းပမာဖြစ်စေတယ်၊ ပျားတွေ ပိတုံးတွေကလည်း ဝတ်ရည် သောက်သုံးဖို့ လာရောက်ကြတယ်။ စိုက်ထားတဲ့အပင်အရေအတွက်ကိုလည်းကြည့်ပါဦး အပင် လေးသောင်း ကနေ ၇သောင်း လောက်အထိကိုရှိတယ်။ ဒါ့ကြောင့်လည်း မြို့လေးအမည်ကို Jacaranda City စိန်းပြာမြို့တော်လို့ခေါ်တာပဲဖြစ်တယ်။ ဆောင်းနှောင်းရာသီ နွေဦးအစမှာ ပွင့်သောပန်းက ရက် သတ္တပါတ် ၈ ပတ် ကြာသည့်တိုင် လှပနေစေတယ်။
Jacarandas စိန်ပန်းအပြာ တွေက South America ဒေသက အပင်တွေဖြစ်တယ်။ သမိုင်းကြောင်းမှာတော့ ၁၈၈၀ ခုနှစ်လောက်တုန်းက ဒီအပင်တွေကို အာဂျင်တီးနားကနေ သယ်လာခဲ့တယ်။ အပင် ၂ပင်ကို Arcadia မှာရှိတဲ့ကျောင်းမှာစိုက်ခဲ့တယ်။ လှပလွန်းတာမို့ a street tree အဖြစ်ထင်ရှားခဲ့တယ်။ နောင်တော့ Pretoria မြို့လေးရဲ့ နေရာတိုင်းမှာ စိန်ပန်းအပြာတွေစိုက်ကြတယ်။ ဘယ်လောက်တောင် လွှမ်းမိုးသလည်းဆိုရင် အဲဒီက ဒီအသံလွှင့်ဌာနကိုတောင် စိန်ပန်းပြာ FM (Jacaranda FM) လို့ပေးထားတယ်။
Pretoria မြို့က တက္ကသိုလ်တွေမှာ ဆိုစကား ရှိကြတယ်။ ကျောင်းသားအများစုသိထားတာကတော့ စိန်ပန်းအပြာတွေပွင့်ချိန်ဟာ တနှစ်တာ၏ စာမေးပွဲကြီး၏ နောက်ဆုံးရက်တွေဖြစ်နေတာပါပဲ။ ပန်းတွေကြည့်ပြီးဝမ်းနည်းသလိုခံစားကြရတယ်၊ မကြာခင်ချစ်သူခင်သူတွေ ခွဲကြရတော့မယ်။ နောက်ပြီး ပိုအရေးကြီးတာက စာမေးပွဲကြီးအတွက် စာကျက်ကြဖို့ တပ်လှန့် ပေးနေသယောင်ယောင်ဖြစ်နေတယ်။
ယုံကြည်မှုတခုကတော့ စိန်ပန်းအပြာပန်း တွေများ မတော်တဆများ ခေါင်းပေါ်ကြွေကျခဲ့သော် စာမေးပွဲကြီးမှာ ဂုဏ်ထူးတွေနဲ့ အောင်နိုင်မယ် ဆိုပြီးယုံကြည်ကြတယ်။ ကျနော့် အထင်ပြောရရင် ကျောင်းသားတွေစာကျက်ရင် ပန်းပွင့်နေတဲ့ အပင်အောက်ကို သွားကြမယ်လို့များ ကလေးအတွေးနဲ့ထင်နေမိတယ်။
စိန်ပန်းအပြာက ဒေသအပင်မဟုတ် တိုင်းတပါးကနေ လာသောအပင် ၊ တနည်းဆိုသော် invader plant အဖြစ်သတ်မှတ်နိုင်သည်၊ ဒါ့ကြောင့်လည်း ဒီအပင်တွေ ဝင်ရောက် လာခြင်းကို ခွင့်မပြုသင့်ခဲ့ပါ။ ဒါပေမည့် ဒီမြို့လေးကတော့ ဒေသမျိုးမဟုတ်သည့် စိန်ပန်းအပြာများနဲ့ ကမ္ဘာကျော်လို့နေပြန်တယ်။
[ Pretoria ဟာ အာဖရိကနိုင်ငံရဲ့ မြို့တော် တစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ မြို့တော်တစ်ခုလို့ ဆိုရတာကတော့ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံမှာ မြို့တော်က ၃ခု ဖြစ်နေလို့ပါ။ အဲဒါတွေကတော့ ကိပ်တောင်း(ဥပဒေပြုရေးမြို့တော်) ၊ ဘလွန်းဖောင်တိန်း (တရားစီရင်ရေးမြို့တော်) နဲ့ Pretoria(အုပ်ချုပ်ရေးမြို့တော်) ဆိုပြီးတော်ပါ။ ]
VIDEO
ကိုသက်နိုင်ဦး (မုံရွာတက္ကသိုလ်)