ဒီတခါတော့ ကမ္ဘာပေါ်က အကြီးဆုံးလေယာဉ်ကြီးတွေအကြောင်းကို ဗဟုသုတ အနေနဲ့ ဝေမျှလိုက်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့တောင်ပံအရှည်ဆုံးလေယာဉ်
ကမ္ဘာပေါ်မှာ တောင်ပံအရှည်ဆုံးလေယာဉ်ကတော့ Stratolaunch ဆိုတဲ့လေယာဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ လေယာဉ်နှစ်စီး ဆက်ထားတဲ့ပုံသဏ္ဍာန်တည်ဆောက်ထားပြီး တောင်ပံအရှည် ၃၈၅ပေ တောင် ရှိပါတယ်။ ဒီလေယာဉ်ပရောဂျက်ကို စတင်တည်ဆောက်ခဲ့သူက မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ပူးတွဲတည်ထောင်သူ Paul Allen ဖြစ်ပါတယ်။
လေယာဉ်အလေးချိန်က ပေါင် ၅၀၀၀၀၀ ဖြစ်ပြီး ၁နာရီကို အမြန်ဆုံးနှုန်းက ၅၃၀မိုင် ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမဆုံးအကြိမ်ပျံသန်းမှုကိုတော့ ၂၀၁၉ ဧပြီလမှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယခုအချိန်မှာတော့ ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် စမ်းသပ်မှုကို ပြုလုပ်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ရေယာဉ်ပျံ
ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးဆုံး ရေယာဉ်ပျံကတော့ Hughes H-4 Hercules ဖြစ်ပါတယ်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းမှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်အဖြစ် အသုံးပြုဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့ပေမယ့် စစ်ကြီးပြီးဆုံးချိန်နောက်မှသာ ရေယာဉ်ပျံတည်ဆောက်မှုပြီးစီးခဲ့ပါတယ်။
တချိန်က အမေရိကန်ရဲ့အကြီးဆုံးလေယာဉ်ထုတ်လုပ်မှု ကုမ္ပဏီတခုဖြစ်ခဲ့တဲ့ Hughes ကုမ္ပဏီက ၁စင်းတည်းအနေနဲ့ ထုတ်လုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကိုနောက်တမျိုးအနေနဲ့ Spruce Goose လို့လည်းခေါ်ကြပါသေးတယ်။
ရေပေါ်မှာပဲ တက်နိုင်ဆင်းနိုင်တဲ့ Flying Boat အမျိုးအစားပါ။ ယာဉ်ချည်းသက်သက်အလေးချိန် ၁၂၅ တန် ရှိပြီး အလျား ၂၁၈ပေ ၊ တောင်ပံအကျယ် ၃၂၀ပေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီအချိန်တုန်းက အလူမီနီယံအသုံးပြုမှုကို ကန့်သတ်ထားတဲ့အတွက် ယာဉ်အစိတ်အပိုင်းအချို့ကို သစ်သားတွေနဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့ရပါတယ်။
အင်ဂျင် ၈လုံးတပ်ဆင်ထားပြီး ကုန်ကျစရိတ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၃သန်းပါ။ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဒီယာဉ်ပျံကြီးကို အော်ရီဂွန်က လေကြောင်း နှင့် အာကာသ ပြတိုက်မှာ ပြသထားပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးလေယာဉ်ပျံ (By Weight)
အလေးချိန်အားဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာအကြီးဆုံးလေယာဉ်ဖြစ်ပြီး ယူကရိန်းလေယာဉ်ကုမ္ပဏီ Antonov Design Bureau က တည်ဆောက်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုက ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ပါတယ်။
အလျား ၂၇၆ပေ ၊ တောင်ပံအကျယ် ၂၉၀ပေ ၊ အမြင့် ၅၉ပေခွဲ ရှိပါတယ်။ အလေးချိန်ကတော့ လေယာဉ်ချည်းသက်သက် 285,000 kg ရှိပြီး ဝန်အပြည့်တင်မယ်ဆိုရင်တော့ 640,000 kg အထိရှိသွားမှာပါ။
turbofan အင်ဂျင် ၆လုံးတပ်ဆင်ထားပြီး အမြန်ဆုံးနှုန်းကတော့ ၁နာရီကို ၅၃၀မိုင် ဖြစ်ပါတယ်။ လေယာဉ်ကြီးရဲ့ပထမဆုံးပျံသန်းမှုကိုတော့ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၁ရက်နေ့မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ တန်ကြေးက အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀ နဲ့ အထက်ရှိပြီး ၂၀၀၁ ခုနှစ်က ကြမ်းခင်းပြုပြင်စရိတ်တင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၂၀ခန့် ကုန်ကျခဲ့ပါတယ်။
၂၀၀၁ ခုနှစ်က စလို့ ယခုအချိန်ထိတိုင်အောင် ကုန်ပစ္စည်းသယ်ယူပျံသန်းမှုတွေကို ပြုလုပ်နေဆဲဖြစ်ပြီး ဒီလေယာဉ်ကြီး ၁နာရီငှားရမ်းခက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃သောင်းထက်မနည်း ကျသင့်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ကြီး
ကမ္ဘာပေါ်မှာအကြီးဆုံး ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ကတော့ ဥရောပ Airbus လေယာဉ်ကုမ္ပဏီက ထုတ်လုပ်တဲ့ Airbus A380 လေယာဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ Airbus ဟာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀.၇ဘီလျံကုန်ကျခဲ့တဲ့ A380 ပရောဂျက်ကို ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် နှစ်ကုန်မှာ ချပြခဲ့ပါတယ်။
ပထမဆုံး A380 လေယာဉ်ကိုတော့ ပြင်သစ်နိုင်ငံ Toulouse စက်ရုံကနေ ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ စတင်ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ လေယာဉ်ရဲ့အတိုင်းအတာကတော့ အလျား ၂၃၉ပေ ၊ တောင်ပံအကျယ် ၂၆၂ပေ ၊ အမြင့် ၇၉ပေ ရှိပြီး အလေးချိန်ကတော့ 277,145 kg ရှိပါတယ်။
ခရီးသည်အများဆုံး ၈၅၃ဦးအထိ တင်ဆောင်နိုင်ပြီး အမြန်နှုန်းကတော့ ၁နာရီကို ၅၆၁ မိုင်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလေယာဉ်ကြီး တစင်းရဲ့တန်ဖိုးကတော့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၅၅သန်းဖြစ်ပြီး ၂၀၁၉ နှစ်ကုန်အချိန်ထိ စင်းရေ ၂၄၂စီး ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလေယာဉ်တွေကိုအမ်းမရိတ် ၊ စင်ကာပူအဲလိုင်း ၊ ဗြိတိန်အဲဝေး နဲ့ Qantas စတဲ့ နာမည်ကျော်လေကြောင်းလိုင်းတွေမှာ အသုံးပြုပြေးဆွဲလျှက်ရှိပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးလေယာဉ်
လက်ရှိအချိန်ထိ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အလျားအရှည်ဆုံးလေယာဉ်ကတော့ KM (Korabl Maket) လေယာဉ်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်က ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုမှ တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အလွန်ကြီးမားလှတာကြောင့် Caspian Sea Monster ဆိုပြီး လူသိများပါတယ်။
Ekranoplan အမျိုးအစားလေယာဉ်ဖြစ်ပြီး ရေပြင်ကို လေယာဉ်ပြေးလမ်းသဖွယ်အသုံးပြုပျံသန်းကာ လေယာဉ်ဆင်းတဲ့အခါမှာလည်း ရေပြင်ပေါ်မှာပဲ ဆင်းသက်ကာ သင်္ဘောတစင်းသဖွယ်ပေါ်နေအောင် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားတဲ့ အမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလေယာဉ်ကြီးရဲ့ အလျားက ၃၀၁ပေရှိကာ ၊ တောင်ပံအကျယ် ၁၂၃ပေ ၊ အမြင့် ၇၂ပေ နဲ့ အလေးချိန်ကတော့ 240,000 kg ရှိပါတယ်။ Dobrynin VD-7 တာဘိုဂျက် အင်ဂျင် ၁၀ လုံးတပ်ဆင်ထားပြီး အမြန်ဆုံးနှုန်းကတော့ ၁နာရီကို ၃၁၀မိုင်ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလေယာဉ်ကြီးရဲ့ ပထမဆုံး အကြိမ်ပျံသန်းမှုကိုတော့ ၁၉၆၆ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်နေ့မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
၁၅နှစ်ဆက်တိုက် စမ်းသပ်ပျံသန်းမှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၀ ခုနှစ်မှာတော့ လေယာဉ်မှူးရဲ့ အမှားကနေ လေယာဉ်ကြီးပျက်စီးထိခိုက်မှုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ၁ပတ်အကြာမှာတော့ လေယာဉ်ကြီးဟာ နစ်မြုပ်သွားခဲ့ပြီး ကြီးမားလွန်းတဲ့အတွက် ပြန်လည်ဆယ်ယူနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။
